Zarazne bolesti - zoonoze (Hlamidoza / Psitakoza)
Postavio MIRJANA PEJČIĆ
Odgovara:
Mirjana Pejčić, dr. vet. med.,
Pet centar, Bulevar M. Milankovića 1v, Beograd
|
P: Da li je tačno da papagaji prenose neke plućne bolesti? Molim vas da mi odgovorite koje i kako ih prenose? Aleksandra O: Verovatno mislite na hlamidiozu ptica. To je oboljenje koje u prvom redu zahvata ptice. Čovek se može zaraziti, ali je kod ljudi oboljenje sporadičnog karaktera, kada se prenosi sa zaražene ptice na čoveka. Uzroćnik oboljenja je Chlamydia psittaci. Psitakoza (kako se naziva oboljenje kod ljudi) je zoonoza koja zahvata prvenstveno ptice i to papagaje, golubove i kanarince kod kojih infekcija često prolazi neprimećeno. Najčešće oboljevaju ljudi koji rade sa pticama, na farmama, veterinari, prodavci kućnih ljubimaca i sl. Infekcija se prenosi na ljude udisanjem čestica prašine pomešanih sa osušenim česticama izmeta zaraženih ptica. Epidemijski oblik bolesti može da nastane u porodicama koje imaju novonabavljenu pticu, kao kućnog ljubimca. Oboljevaju češće odrasle osobe, a deca retko. Teži oblici bolesti vezani su za zaražene papagaje, dok je oblik bolesti koji se prenese na čoveka sa drugih ptica, znatno blaži. |
Kod čoveka, za razliku od ptica, najčešće su zahvaćena pluća sa slikom atipičnog zapaljenja pluća i oštećenjima na jetri i slezeni. Inkubacija bolesti kod ljudi, tj. period od infekcije do pojave kliničkih simptoma, traje oko 10 dana. Češći su lakši i srednje teški oblici bolesti koji imaju simptome slične influenci (gripu), sa temperaturom 39 do 40 stepeni C. Osim toga, javljaju se i nespecifični simptomi - glavobolja, bol u mišićima, bolovi u zglobovima, opšte loše stanje, malaksalost. Zapaljenje pluća može da prati pojava sukrvičastog iscedka. Kod težih oblika može da se javi i teška hipoksija (manjak kiseonika u krvi), uz poremećaje svesti. Klinička slika je teža kod starijih i slabijih bolesnika, dok kod mlađih osoba prolazi pod lakšom kliničkom slikom. Bolest traje oko 2 - 3 nedelje.
Bolest se leči antibioticima, a širenje bolesti se sprečava dobrom veterinarskom kontrolom. Najvažnija profilaktička mera je stroga kontrola uvoza, odnosno uzgajanja i prodaje papagaja i drugih egzotičnih ptica. Bolest kod ptica može da bude različitog intenziteta, a varira između različitih vrsta, broja unetih mikroorganizama kao i patogenosti soja hlamidije. Oboljenje kod ptica prate sledeći simptomi: iscedak iz očiju ili otok u predelu očiju, otežano disanje, proliv, smanjeni apetit, letargija, nakostrešenost perja i slabost. Ovi simptomi prate i mnoga druga oboljenja, a takođe u zavisnosti od patogenosti soja, mnoge ptice ne pokazuju znakove oboljenja, a često je i slučaj da su simtomi vidljivi nekoliko godina nakon kontakta sa uzročnikom.
Stres je predisponirajući faktor u nastanku oboljenja. Uzroci stresa su najčešće: prenatrpanost i loši higijenski uslovi, zatim, deficitarna ishrana, dugotrajan transport, prolongirano leženje jaja. Kao što je to i sa mnogim drugim bolestima ptica, kućnih ljubimaca, ako se drže u dobrom stanju i higijenskim uslovima, sa minimalnim stresom, verovatnoća da se pojavi i hlamidioza je svedena na minimum.
OZNAKE:
Afrički tvor - polni ciklus, sterilizacija i higijena
